بررسی فراوانی کتوز تحت بالینی در تعدادی از گاوداریهای صنعتی استان کرمانشاه

مقدمه و هدف: کتوز تحت بالینی اختلال متابولیکی در متابولیسم انرژی گاوهای پرتولید بوده که بدون نشانه های بالینی آشکار، گاوهای شیری را مبتلا می سازد. این اختلال، منجر به تجمع چربی و کتون بادیها ازجمله بتا هیدروکسی بوتیرات در سرم و بافت کبد می شود. تعداد زیاد گاوهای درگیر، کاهش تولید، کاهش پروتئین شیر، کاهش سطح باروری در گله و مخارج بالای درمان از جمله جنبه های مهم اقتصادی این بیماری به حساب می آید. این مطالعه برای اولین بار و به منظور بررسی میزان شیوع کتوز تحت بالینی در تعدادی از گاوداری های استان کرمانشاه انجام شد. مواد و روش کار: مطالعه بر روی 100 راس گاو به ظاهر سالم و بدون هیچگونه بیماری زمینه ای دیگر از گاوداریهای استان کرمانشاه،که در هفته 4-3 پس از زایش قرار داشتند، انجام پذیرفت. بدین ترتیب که از ورید وداجی این گاوها خونگیری و نمونه ها در لوله های فاقد ماده ضد انعقاد در کنار یخ به آزمایشگاه منتقل و در اسرع وقت نسبت به جداسازی سرم اقدام، نمونه های سرم در20- برای آزمایشات بعدی ذخیره گردید. اندازه گیری بتا هیدروکسی بوتیرات سرم به کمک کیت bhb (رندوکس، انگلیس) به روش آنزیمی در دستگاه اتوانالیزور هیتاچی 717 ( ژاپن) صورت گرفت و گاوهای با مقادیر بالاتر از 1400 mmol/ml بعنوان مثبت یعنی مبتلا به کتوز تحت درمانگاهی تلقی گردیدند. نتایج و بحث: از مجموع100 راس دام تحت بررسی، میزان بتا هیدروکسی بوتیرات در سرم 13رأس (13%) بیشتر از1400 mmol/ml بود. همچنین در جمعیت مورد مطالعه، با افزایش تعداد شکم و میزان تولید شیر میزان بتا هیدروکسی بوتیرات درسرم افزایش نشان می داد. نتایج مطالعه حاضر با نتایج محققین سایر کشورها در اروپا و امریکا مطابقت دارد اما به مراتب بیشتر از ارقامی است که درتحقیقات قبلی کشورمان بدست آمده است. گمان می رود علت این تفاوت در روش تشخیصی به کار گرفته شده در مطالعات پیشین و آن استفاده از آزمایش روترا بوده است، که از حساسیت و دقت بسیار پائین تری نسبت به روش آنزیمی به کار گرفته شده در این مطالعه برخوردار می باشد. نتایج نشان داد که کتوز تحت بالینی در گاوداریهای استان کرمانشاه از اهمیت خاصی برخوردار بوده و نیاز به مطالعات بیشتری در مورد این بیماری و آثار و عوارض آن و همچنین اتخاذ موازین پیشگیری و کنترل بیماری وجود دارد.